Համակարգչային տոմոգրաֆիայի բաժանմունք

Համակարգչային տոմոգրաֆիան (շերտագրություն) ամենաժամանակակից, բարձր տեխնոլոգիական և տեղեկատվական, արդյունավետ և հուսալի ախտորոշման ռենտգենաբանական մեթոդներից է: Նրա աշխատանքի հիմքում ընկած է համակարգչային ռեկոնստրուկցիայի շնորհիվ հիվանդի մարմնի լայնակի կտրվածքների ստացումը: 

Համակարգչային տոմոգրաֆիայի միջոցով հնարավոր է հայտնաբերել գլխուղեղում, կրծքավանդակի և որովայնի խոռոչի օրգաններում, հետորովայնամզային տարածությունում և փոքր կոնքում, անոթներում, քիթ-կոկորդ-ականջ օրգաններում, ոսկրերում և հոդերում, ինչպես նաև ողնաշարում առկա ախտաբանական շատ փոփոխություններ: Անհրաժեշտության դեպքում, ախտորոշման հաստատման նպատակով հետազոտությունն իրականացվում է ներերակային խտանյութի կիրառմամբ:

ՀՏ բավականին արդյունավետ մեթոդ է տարբեր օրգանների նույնիսկ փոքր չափերի բարորակ և չարորակ նորագոյացությունների հայտնաբերման, նրանց բնույթի, տարածվածության աստիճանի և անոթավորմումը  որոշելու համար: 

Համակարգչային տոմոգրաֆիան իրականացվում է  կլինիկական խիստ ցուցումներով:

Համակարգչային տոմոգրաֆիայի իրականացման բացարձակ հակացուցումներ չկան:

Հարաբերական հակացուցումները հիմնականում կապված են խտանյութի կիրառման հետ.

• ալերգիկ հիվանդություններ (հատկապես՝ բրոնխիալ ասթմա),
• յոդի լուծույթի նկատմամբ ալերգիա,
• սրտի ծանր հիվանդություններ և սրտանոթային անբավարարություն,
• միելոմային հիվանդություն, արյան հիվանդություններ, պոլիցիտէմիա և ֆեոքրոմոցիտոմա,
• երիկամային հիվանդություններ՝ հատկապես շաքարային դիաբետով պայմանավորված,
• հղիություն

Հետազոտության իրականացման ցուցումները.

  Գլխուղեղի ՀՏ

• ներգանգային սուր արյունազեղման կասկած (վնասվածքային կամ ոչ վնասվածքային ծագման),
• գլխուղեղի արյան շրջանառության սուր խանգարում,
• սուբարախնոիդալ սուր արյունազեղում,
• զարկերակ-երակային անևրիզմայի կասկած,
• գլխուղեղի կամ նրա թաղանթների առաջնային, երկրորդային կամ ռեցիդիվող ուռուցքի կասկած,
• երեխաների մոտ գլխուղեղի զարգացման անոմալիա,
• օջախային բորբոքային գործընթացներ (աբսցես, գրանուլոմա և այլն),
• լսողության խանգարումների ժամանակ՝ լսողական նյարդի նևրինոմայի կասկած,
• ներգանգային ճնշման բարձրացման մասին վկայող երևույթների առկայություն,
• գլխուղեղի բորբոքային հիվանդություններ (աբսցես, գրանուլոմա, էմպիեմա և այլն) և իրականացվող բուժման գնահատում,
• գլխուղեղի դեգեներատիվ հիվանդությունների ախտորոշում:

  Ակնակապճի ՀՏ

• ակնակապճի և գանգ-ակնակապճային շրջանի ծավալային գոյացություններ,     
• անհայտ ծագման էկզոֆթալմ,
• վնասվածքներ,

  Դիմային գանգի ՀՏ

• քթի հարակից խոռոչների բորբոքային հիվանդություններ,
• քթի հարակից խոռոչների ուռուցքային հիվանդություններ,
• վնասվածքներ,
• ատամների իմպլանտների վիրահատության պլանավորում:

  Կրծքավանդակի օրգանների ՀՏ (թոքեր,միջնորմ)

• թոքերում դեսիմինացված գործընթացներ,
• թոքերում առաջնային ուռուցքի կասկած,
• չարորակ ուռուցքի առկայության դեպքում թոքերում և պլևրայում թաքնված մետաստազների հայտնաբերում,
• ռենտգենաբանական հետազոտության տվյալներով պլևրայի ուռուցքի կասկած,
• ենթադրվող ուռուցքային ծագման զանգվածային պլևրալ հեղուկի առկայության դեպքում թոքերի վիճակի գնահատում,
• ավշային համակարգի հիվանդություններ, որոնք ենթադրում են ավշային հանգույցների ախտահարում:

   Որովայնի խոռոչի օրգանների ՀՏ

• վնասվածքային պատռվածքի, արյունահոսության կասկած,
• լյարդի հիվանդություններ,
• ճարպային հեպատոզի և հեմոքրոմատոզի ախտորոշում,
• ենթաստամոքսային գեղձի հիվանդությունների կասկած (ուռուցքներ, կիստաներ),
• որովայնի խոռոչի առաջնային և երկրորդային նորագոյացություններ,
• որովայնի խոռոչում ազատ և պարկավորված հեղուկի տարբերակիչ ախտորոշում,
• աորտայի որովայնային հատվածի անևրիզմա,
• հետորովայնամզային տարածությունում ուռուցքի կասկած,
• հետորովայնամզային թարախակույտ, հեմատոմա,
• հեմոբլաստոզների ժամանակ հետորովայնամզային ավշային հանգույցների ախտահարում,
• մետաստազներ հետորովայնամզային ավշային հանգույցներում,
• երիկամի ուռուցքի կասկած,
• ռենտգենառադիոնուկլիդային հետազոտության տվյալներով՝ չգործող երիկամ,
• երիկամի վնասվածք,
• միզաքարային հիվանդություն,
• կոնքի շրջանում ծավալային գոյացություն:

Հետազոտության նախապատրաստում

Գլխի, պարանոցի, կրծքավանդակի հետազոտության համար սովորաբար հատուկ նախապատրաստում չի պահանջվում:

Որովայնի խոռոչի և փոքր կոնքի օրգանների հետազոտության համար անհրաժեշտ է որոշակի նախապատրաստում:

Ախտորոշման հավաստիության բարձրացման նպատակով կարող է պահանջվել խտանյութի ներերակային ներարկում: