Խոնդրոսարկոման (chondrosarcoma) ոսկրային ուռուցք է, որի չարորակ ներուժը տարբեր է: Կան ուռուցքի տարբեր ձևեր, որոնք զբաղեցնում են միջանկյալ դիրք`սկսված դանդաղ աճողից փոքր չարորակ ներուժով մինչև արագ աճողը` բաձր չարորակ ներուժով: Խոնդրոսարկոման լինում է.
1. Առաջնային /կենտրոնական և պերիոստալ/;
2. Երկրորդային, որը առաջանում է դիսպլաստիկ պրոցեսների չարորակացման ընդացքում:
Ոսկրերի խոնդրոմատոզ` Օլյե-Մաֆուչիի հիվանդություն:
- Ոսկրա-աճառային էքզոստոզներ
- Խոնդրոմաներ
- Խոնդրոբլաստոմա
- Խոնդրոմիքսոիդ ֆիբրոմա
Ըստ կառուցվածքի` խոնդրոսարկոմաները, բացառությամբ “տիպիկ” տարբերակից, բաժանվում են մեզենխիմալ, դեդիֆերենցիացված, անապլաստիկ, պարզբջջային: Խոնդրոսարկոմաները առանձնացված են օսթեոգեն սարկոմաների խմբից 1925թ.-ին Keiller, 1930 -ին. — Phemister: Խոնդրոսարկոմաների զարգացման աղբյուր կարող են հանդիսանալ աճառային հյուսվածքի մնացորդները, որոնք մնացել են ոսկրի էմբրիոնալ կամ վաղ հետնատալ շրջանի զարգացումից, ինչպես նաև ոչ դիֆերենցիացված մեզենխիմալ ծագման մուլտիպոտենտ բջիջներ:
Լայնորեն ընդունված է խոնդրոսարկոմաները բաժանել երեք խմբի` չարորակման բարձր, միջին և ցածր աստիճանի: Խոնդրոսարկոմայի չարորակացման աստիճանը (բարձր, միջին և ցածր) պետք է հաստատել մինչև վիրահատությունը` կլինիկո-ռենտգենոլոգիական և ձևաբանական հետազոտությունների հիման վրա: Այդ ամենը անհրաժեշտ է վիրահատական միջամտության բնույթի, ծավալի և մեթոդիկան որոշելու համար:
Բուժումը. Ըստ բազմաթիվ կլինիկաների փորձի` ճառագայթային բուժումը չունի դրական թերապևտիկ ազդեծություն (ավելի շուտ նկատվում է բացասական): Քիմիոթերապիան նույնպես չի տալիս դրական արդյունք:
Սակայն վերջի տվյալները խսում են քիմիոթերապիայի դրական ազդեցության մասին մեզենխիմալ խոնդրոսարկոմայով հիվանդների մոտ` լավ վասկուլյարիզացված և խիստ տարբերվող այլ տեսակներից: Այնուամենայնիվ, բուժման հիմնական մեթոդը մնում է վիրաբուժականը: Պրոցեսի առավել տարածված փուլում, գոյացության ահռելի չափսերի և ռեցիդիվների դեպքում շատ անգամ միակ մեթոդը մնում է անդամահատումը:
Հիվանդ Ս., 52 տ., 08.12.15թ. ընդունվել էբժշկական կենտրոն գանգատվելով աջ ուսային գոտու շրջանի ցավերից և նշված հոդում շարժումների խիստ սահմանափակումից: Անամնեզ` 5 տարի: Բազմաթիվ անգամ դիմել է բժիշկներին, սակայն համապատասխան հետազոտություն չի անցկացվել: Համալիր հետազոտման արդյունքում հիվանդի մոտ ախտորոշվել է` աջ բազկոսկրի պրոքսիմալ հատվածի խոնդրոսարկոմա:
Ըստ ԿՏ-հետազոտության, հայտնաբերվել է ներոսկրային ուռուցքային ախտահարում 15 սմ երկարությամբ: Ուսագոտու մկանների ներգրավվածություն պրոցեսի մեջ չէր հայտնաբերվել:
Հենց այս օրինակի հիման վրա կարեյի է երկմտել առաջնային կամ երկրորդային խոնդրոսարկոմայի վերաբերյալ` հաշվի առնելով երկարատև անամնեզը: Հետազոտությունների հիման վրա կրծքավանդակի, որովայնի և փոքր կոնքի օրգանների օջախային ախտահարում չի հայտնաբերվել:
08.12.15թ.բժշկական կենտրոնի առաջատար մասնագետ` ուռուցքաբան-վնասվածքաբան, բ.գ.թ. Սարգիս Նազարի Մարգարյանի ղեկավարությամբ, ընդհանուր անզգայացման տակ, կատարվել է բազկոսկրի պրոքսիմալ 2/3 սեգմենտար ռեզեկցիա էնդոպրոթեզավորումով: Մկանային կարկասի ինտակտ լինելը թույլ տվեց լիովին վերականգնել նրանց անատոմիան, հատկապես ենթաթիակային մկանը, որն ունի մեծ դեր ուսային հոդի ֆունկցիայի և կայունության մեջ:
Մակրոպրեպարատի հիստոլոգիական եզրակացությունը`Հասարակ խոնդրոսարկոմա (grade I). Վիրահատական ռադիկալիտետը լիարժեք է (R0):
Վիրահատությունից մեկ ամիս անց հիվանդը սկսելու է իր վերականգնողական բուժումը ուսային հոդում` շարժումների ծավալը վերականգնելու նպատակով:
Նկարագրված կլինիկական դեպքը լիարժեքորեն ցույց է տալիս նոր մոտեցումները օրթոպեդիայի ուռուցքային ոլորտում: Ճիշտ կատարած օրգան-պահպանողական վիրահատությունը չի զիճում իր ուռուցքաբանական արդյունքներով անդամահատություններին և էքզարկտիկուլյացիաներին: